Stayen. Een veld vol knappe voetballers die dankzij de diepgang van het gesprek nauwelijks door ons opgemerkt worden. Een roze cavaglas met een gelukselixir in de aanslag. Dat is de setting van de eerste dag in de opleiding tot filosofisch gespreksleider.

Als je met één slok van het elixir op slag en voor altijd gelukkig zou zijn, zou je dan drinken? Vier van de vijf filosofen zitten met een glas voor zich. Agnes niet. Het gelukselixir was op en je kan nu eenmaal niet iedereen gelukkig maken, toch? Heeft iedereen recht op geluk? En heb je het recht iemand geluk te ontzeggen als je het eigenlijk toch kan geven? (arme Agnes, wat een experiment!).

Sinds God niet meer de (enige of vanzelfsprekende) norm is, is de mens op zichzelf aangewezen om geluk te definiëren. Weinigen wachten nog op het hiernamaals om met geluk bezig te zijn. Geluk is vandaag, in het hier en nu. In kleine dingen. Met de afschaffing van de hemel, wordt geluk de taak van de mens. We filosoferen over het verschil tussen blij zijn, een bevredigd gevoel, tevredenheid en geluk. We geraken het er over eens dat geluk het moment overstijgt, dat het perspectief inhoudt en hoopvol is. Je hebt niet de plicht om gelukkig te zijn, vinden we. Je hebt het recht om ongelukkig te zijn. Meer nog, misschien heb je wel het recht om voor altijd ongelukkig te zijn. En ongeluk of verdriet is geen particulier probleem. Het is niet alleen aan het individu dat in de put zit, om uit de put te kruipen. We hebben daar ook als maatschappij een verantwoordelijkheid in. In het zien en erkennen van de put. In het uitdragen van perspectief, aanbieden van ladders, touwen of een horizon die de moeite waard is om de klim weer te wagen. We moeten de mens in de put er niet tegen zijn wil uithalen. We moeten hem niet de ladder op slepen. We gaan graag even naast hem in de put zitten, we gaan voor, tonen de ladder, de touwen, de mogelijke way out. Geluk schuilt in verbondenheid denken we. En als men in de put zit, kunnen we altijd wat verbondenheid naar beneden brengen. Samen op kijken. Naar de sterren. Naar de hemel. Want wie lang genoeg naar de (afgeschafte) hemel kijkt, ziet hem misschien toch…